Dwar is-salvazzjoni ta’ ommna n-natura u t-twaħħid magħha

Abstract

Ġaladarba l-qagħda ekoloġika preżenti mhix eżattament fl-istat li wieħed jixtieqha, spiss nisimgħu lil min jisħaq li jeħtiġilna “insalvaw ’l Ommna n-Natura”, li “aħna ħaga waħda man-Natura”, jew li rnexxielna “neqirdu n-Natura”. Moħbija f’dawn l-asserzjonijiet hemm żewġ presuposizzjonijiet impliċiti: jew li hemm qasma fundamentali li tissepara l-bniedem min-Natura (u minħabba f’hekk li aħna waħedna rridu nkunu biex insalvaw ’l “Ommna n-Natura”), jew li teżisti relazzjoni essenzjali bejn il-bniedem u n-Natura (u għalhekk li aħna mxebbilkin man-Natura). Min-naħa tiegħi, jidhirli li dawn iż-żewġ presupposizzjonijiet huma problematiċi immens, għax it-tnejn jitilqu mill-assunzjoni li hemm żewġ tipi differenti ta’ entitajiet, u tnejn biss, jiġifieri l-bniedem fuq naħa u kulma jibqa’ fuq oħra, u li dawn iż-żewġ tipi ta’ entitajiet jeħtieġu jew tqarrib medjazzjonali (mediational bridging) (fil-każ tal-ewwel pożizzjoni), jew huma dejjem konġunti (f’tat-tieni). Il-filosfu Amerikan Graham Harman isejjaħ pożizzjonijiet simili “onto-tassonomiċi”. It-tifsira ta’ dan it-terminu ser tingħata aktar ’l isfel.