Il-kult lejn it-twelid tal-Madonna fix-Xagħra

Abstract

Ir-rahal tax-Xaghra, jew kif kien maghruf ahjar matul is-sekIu tmintax bhala Casal Caccia jew ix-Xaghra ta' l-Ghazzenin, kien rahal li fid-dinamizmu ekonomiku tieghu ftit Ii xejn tbiddel matul iz-zminijiet l-agrikultura kienet l-ghajn principali ghall-ezistenza tieghu. Il-prezenza la' art ghammiela fl-inhawi wasslet ghal zvilupp urban ibbazat fuq numru ta' irziezet Ii gew mibnija fiI-quccata ta' I-gholja, L-izvilupp ghalhekk kien wiehed mahsub kemm ghal ragunijiet ta' protezzjoni fizika, kif ukoll minhabba fatturi ambjentali. L-gholja tax-Xaghra tinsab fil-qalba ta' Ghawdex u ghalhekk ir-rahhala u l-bdiewa setghu jghixu f'inhawi mhux facilment milhuqa mill-kursara u hallelin ohra tal-bahar. Il-geografija tal-post ghenet ukoll fl-izvilupp ta' nhawi ghaliex I-goli offra protezzjoni naturali. Fuq kollox, iI-planura Ii tifforma x-Xaghra hi kbira bizzejjed li setghet tippermetti it-tferrix ta' I-izvilupp. Id-djar inbnew fiI-qalba tal-gholja waqt Ii fit-truf ittella' biss xi razzett 'I hemm u 'I hawn. Ghalhekk, id-djar Ii kienu jiffurmaw lir-rahal kienu mohbija mill-ghajn meta wiehed ihares lejhom minn dawk in-nahat Ii kienu facilment milhuqa mill-bahar. It-tieni vantagg Ii kellha u ghad ghandha din iz-zona hu l-fatt Ii l-gholi taghha joffri arja friska fis-sajf.

Matul is-seklu sbatax, il-Knisja tizviluppa politika gdida, dik Ii kienet tahseb Ii I-knisja parrokkjali kellha tkun fiI-qalba tar-rahal. Ghalhekk dawk il-knejjes Ii saru parrocci minn dan iI-perjodu 'I quddiem, kienu dawk biss Ii kienu jinsabu fil-qalba tar-rahal. Dawk l-irhula Ii riedu jsiru parrocca ried ikollhom knisja flI-qalba tar-rahal taghhom. L-ezistenza ta' knisja f'nofs din l-gholja, dik ta' Sant'Anton, ta d-dritt lix-Xaghra biex issir parrocca. Kien fi zmien l-Isqof Cocco Palmeri, ezattament fit-28 t'April1688 Ii dan ir-rahal gie maqtugh mill-matrici t'Ghawdex u mgholli gjal stat ta' parrocca. II-knisja zghira ta' Sant'Anton serviet bhala parrocca sakemm inbniet wahda ikbar ftit tas-snin wara u giet iddedikata lit-twelid ta Marija.