Vassalli illuminista

Abstract

Bosta huma l-mistoqsijiet li għadhom marbutin ma' isem Vassalli. Minnu li Vassalli kien qabel żmienu kif irid iwemminna Cremona? Minnu li Vassalli kien jaqdi lil 'zeloti' oħrajn għall-għanijiet tagħhom u mhux għal tiegħu? Min għenu fil-bosta waqtiet imwiegħra fejn ħajtu kellha mixjitha mhedda sew fi ħwejjeġ il-ġisem kemm fdawk tal-moħħ? Minn xiex kienet ġe.iia l-ħerqa ta' Vassalli għall-Malti u għal Malta? Se titfittex hawnhekk tweġiba, sa fejn wieħed jista', għal dawn il-mistoqsijiet fiddawl ta' dak li hu magħruf dwar żminijiet Vassalli u l-aktar dwar il-bixra intellettwali tagħhom. Meta l-Professur Oliver Friggieri stħarreġ il-bixra ta' qofol ta' dawn iż-żminijiet qiegħed lil Vassalli fil-kwadru Romantiku bil-għan li jfissru fid-dawl ta' dak ilkwadru: Hawn qed jiġi propost li narawh fi kwadru kemmxejn idjaq, jew aħjar fċirku iżgħar għad li bi-istess ċentru taċ-ċirku Romantiku. Iċ-ċirku propost huwa dak ta' l-Illuminiżmu, jew il-'preromantiċiżmu' u l-għeme.iielli seħħew fih.